Afasie

Afasie

WAT IS AFASIE?


Afasie is een verworven taalstoornis, veroorzaakt door een hersenletsel (vb. beroerte, hersentumor of trauma)


Elke persoon met afasie is anders en niemand vertoont dezelfde problemen. De mate waarin er een uitval in het taalvermogen is en welke kenmerken er optreden, is onder andere afhankelijk van de plaats en de uitgebreidheid van het letsel in de hersenen.


De talige problemen die iemand met afasie ondervindt, verschillen van persoon tot persoon en kunnen diverse aspecten betreffen:

  • het begrijpen van gesproken taal
  • het zelf spreken (woordvinding, het vormen van correcte zinnen, het nazeggen)
  • het technisch lezen en het begrijpen van wat men leest
  • het schrijven
  • het nazeggen

De ernst en omvang van de afasie zijn onder andere afhankelijk van de plaats en de ernst van het hersenletsel, het vroegere taalvermogen, iemands persoonlijkheid en de algehele gezondheid.


Ook bij dementie (bv. ziekte van Alzheimer, fronto-temporale dementie) kunnen naast geheugenproblemen ook taalstoornissen voorkomen.



Gezien het een hersenletsel betreft, zullen er meestal nog andere stoornissen optreden.

Zo kan er bijvoorbeeld sprake zijn van:

  • neuropsychologische functiestoornissen (geheugen, aandacht, oriëntatie, gedragsveranderingen…)
  • een hemiplegie (halfzijdige verlamming)
  • hemisensorisch verlies (stoornis in het lichaamsgevoel)
  • hemianopsie (blind zijn voor de linker- of de rechterhelft van het gezichtsveld)
  • apraxie (een probleem in het plannen van handelingen, bv. van de beweging van de spraakspieren bij een verbale apraxie)
  • dysartrie (een probleem met de spieren die instaan voor de spraak waardoor de verstaanbaarheid vermindert)
  • dysfagie (slikstoornis)
  • ...



OORZAKEN VAN AFASIE:


De meest voorkomende oorzaak van afasie is een CVA (cerebrovasculair accident), beter bekend onder de term ‘beroerte’ of ‘attaque’.


De oorzaak van een CVA is een onderbreking van de bloedvoorziening naar een deel van de hersenen. Deze onderbreking wordt veroorzaakt door een hersenbloeding of een herseninfarct.


Een herseninfarct is een afsluiting van een ader door een bloedklonter die ergens in het lichaam (bijvoorbeeld in het hart) ontstaat en uiteindelijk in de hersenen terecht komt (een embolie). De bloedklonter kan ook in het bloedvat zelf ontstaan (een trombose).


Een hersenbloeding treedt op wanneer een ader scheurt ten gevolge van een verzwakte plek in de wand.


  • Trombose: bloedprop vernauwt en blokkeert de slagader


  • Embolie: stolsel blokkeert slagader


  • Bloeding: gescheurde slagader


Andere mogelijke oorzaken van afasie zijn bijvoorbeeld een hersentrauma ten gevolge van bijvoorbeeld een ongeval, een hersentumor of een herseninfectie.



WAT DOEN WIJ?


  • We observeren de persoon met afasie en onderzoeken het taalbegrip en het uiten van de gesproken en geschreven taal om de aard en de omvang van de problemen te bepalen.


  • We gaan na hoe de communicatie van de patiënt met zijn omgeving (partner, familie) verloopt.


  • De resultaten worden met de patiënt en zijn familie besproken. 


  • We geven verder voorlichting en adviezen. Het optimaliseren van de communicatie tussen de persoon met afasie en de familie is een belangrijk doel in de therapie.


  • Het herstel van de taal- en spraakproblemen vindt voornamelijk plaats in de eerste drie tot zes maanden na de beroerte. In deze periode is intensieve logopedische therapie belangrijk.


  • De behandeling is gericht op de individuele problematiek. Er worden oefeningen gedaan om het begrijpen, spreken, lezen en schrijven te verbeteren.


  • Ook wordt de patiënt en zijn directe omgeving geleerd hoe zij op een andere manier met elkaar kunnen communiceren.


  • Indien aangewezen zullen we, al dan niet tijdelijk, een ondersteunend communicatiemiddel inschakelen. We leren de persoon met afasie en de omgeving hoe ze hiermee moeten werken.



TIPS VOOR THUIS


Hoewel taal een heel belangrijke manier is om zich uit te drukken, is het vooral communicatie waar het om draait. Iemand met afasie en de omgeving van iemand met afasie moeten daarom leren om aangepast te communiceren.

Iemand met afasie is immers niet geestelijk gestoord of dement en heeft er zeker nood aan om zijn gevoelens en wensen op een of andere manier te kunnen uitdrukken.


Tips voor omgeving kunnen hierbij zijn:


  • Probeer om een gesprek te voeren in een rustige omgeving.


  • Praat zelf met korte, duidelijke zinnen en doe dit voldoende traag (echter zonder kinderlijke taal te gebruiken).


  • Herhaal je boodschap indien nodig enkele malen tot ze wordt begrepen.


  • Stel ja/neen-vragen i.p.v. open vragen. Zo kan de persoon met afasie kort antwoorden.


  • Ondersteun de mondelinge taal door het gebruik van gebaren, materiaal, foto's, prenten, het opschrijven van woorden/zinnen.


  • Kijk de persoon met afasie aan tijdens het praten, mimiek helpt ook om elkaar te begrijpen.


  • Stel geen onrealistische verwachtingen, deze kunnen leiden tot frustratie en ontmoediging.


  • De afasie en eventuele bijkomende problemen hebben een grote impact op een persoon met afasie en diens omgeving. Voor de persoon met afasie én voor de omgeving is het dus belangrijk om met hun vragen en gevoelens bij iemand terecht te kunnen (familie, vrienden, huisarts, logopedist, hulpgroepen, ...).


Wenst u meer informatie?



TERUG NAAR NEUROGENE STOORNISSEN



Beau Bracke


Caroline Van den Berghe


Louize De Vlaeminck


Louise Deetens


GSM 0496 62 91 66



Mottedreef 10  9990 Maldegem